Μαντώ Μαυρογένους

«Επιθυμώ μια μέρα μάχης όπως εσείς λαχταράτε ένα χορό !»

«Κοκκινήσαμε τους κάμπους μας με το αίμα των εχθρών μας, αλλά και το δικό μας ανακατεύθηκε με το δικό τους.  Ξέρουμε να νικάμε αλλά με χίλιους αγώνες.  Ιδέτε τον πόλεμο να περιφέρει τον φριχτό θάνατο στους ρημαγμένους κάμπους μας.  Μια μητέρα που κλαίει έναν γιό, σκοτωμένο στη μάχη ή μια κόρη κακοποιημένη που την απήγαγαν για σκλάβα !»

«Ξεχάστε για μια στιγμή τις απολαύσεις και ζητήστε τέλος των δεινών μας !», γράφει η Μαντώ Μαυρογένους στην περίφημη επιστολή της προς τις γυναίκες της Γαλλίας και της Αγγλίας, κάνοντας έκκληση για βοήθεια. Η δυνατή της προσωπικότητα την έκανε πασίγνωστη στην Ευρώπη και της πρόσφερε την δύναμη να πείθει για την υποστήριξη του Ελληνικού αγώνα.

Η Μαντώ Μαυρογένους, κόρη του ηγεμόνα της Βλαχίας Νικολάου Μαυρογένους, έξυπνη μορφωμένη, γλωσσομαθής (μιλούσε Τουρκικά, Γαλλικά, Ιταλικά), όταν κηρύχθηκε η επανάσταση εγκαταστάθηκε στη Μύκονο και έλαβε μέρος στο πατριωτικό συμβούλιο. Ναύλωσε δε δύο πλοία για τις ανάγκες του αγώνα.  Αργότερα, για τη συμμετοχή της της απονεμήθηκε το αξίωμα του επιτίμου αντιστρατήγου που το 1829, επικυρώθηκε επίσημα από τον Καποδίστρια.  Μετά την ηρωική έξοδο των Μεσολογγιτών, εκποίησε τα κοσμήματά της για την περίθαλψη 2.000 διασωθέντων.  Εξόπλισε καράβια με δικά της έξοδα για να απαλλάξει τις Κυκλάδες από τους πειρατές.  Το 1825 εγκαταστάθηκε στο Ναύπλιο, σε ένα μισοερειπωμένο σπίτι.  Εκεί έζησε τον μεγάλο της έρωτα με τον Δημήτριο Υψηλάντη με τον οποίο σύντομα αρραβωνιάστηκε. Δυστυχώς η θυελλώδης σχέση τους είχε άδοξο τέλος. Αργότερα, ο Καποδίστριας της ανέθεσε την εποπτεία του ορφανοτροφείου του Ναυπλίου.

Μετά την δολοφονία του Καποδίστρια (1831), τα προβλήματα επιβίωσής της οξύνθηκαν.  Πάμφτωχη, ρακένδυτη αδυνατούσε να πληρώσει έστω και το ενοίκιο.  Μετά τον θάνατο του Υψηλάντη (1832), ακολούθησε μαυροφορεμένη την κηδεία του.  Στη συνέχεια κατέφυγε στην Πάρο, σε συγγενείς.  Πέθανε πάμφτωχη, 44 ετών από τυφοειδή πυρετό. 

Φωτογραφίες

1. Η Μαντώ Μαυρογένους.
2. Η ενδυμασία της με στοιχεία της Ευρωπαϊκής μόδας των αρχών του 19^ου αιώνα και ανατολίτικες επιρροές, η οποία τονίζει την αριστοκρατική της καταγωγή (Λαογραφικό Μουσείο Μυκόνου).
3. Λιθογραφία του Δανού Adam Friedel, ο οποίος βρέθηκε στην Ελλάδα από το 1821 – 1824. Η πρώτη της προσωπογραφία που ποζάρισε η ίδια.