Τα Χριστούγεννα του 1921,  μια βάρκα με δυο άνδρες και ένα βρέφος πλευρίζει το θωρηκτό.  Εκφράζουν τη παράκληση «όπως το θυγάτριον του ενός εξ αυτών βαπτιστεί την επιούσαν επί του Αβέρωφ».   Πράγματι, η βάπτιση τελείται στο εκκλησάκι που βρίσκεται πάνω στο θωρηκτό.

«Υπηρεσία Κυριακής.  Βροχή κατά διαστήματα.  Επιθεώρησις.  Εκκλησία.  Βάπτισις θήλεος τέκνου του Ζαφείρη Ν. Μαρίνου και Βαρβάρας το γένος Ι. Ευδοξιάδου.  Ανάδοχοι όλοι οι αξιωματικοί ονόμασαν αυτό Αβερωφίνα-Ευγενία, το μεν δια το θωρηκτόν, το δε δια την τιμωμένην αγίαν.»

Απόσπασμα από το Ημερολόγιο πλοίου ,24/12/21.Ωρα 8.00-12.00.

Δυστυχώς,  λίγους μήνες αργότερα, η μικρή με την οικογένεια  της αναγκάστηκαν να ξεριζωθούν από τις πατρογονικές εστίες και πήραν το δρόμο του ξεριζωμού, προτού καταλήξουν σε προσφυγικό καταυλισμό του Αιγίου.

«Συμμαχικά πολεμικά ηγκυροβόλησαν εις τον λιμένα της Κωνσταντινουπόλεως προ των ανακτόρων του Ντολμά μπαξέ. Εις την μοίραν του ελληνικού στόλου υπό τον πλοίαρχον Αλέξανδρον Χατζηκυριάκον,  εκ του θωρηκτού Αβέρωφ και των αντιτορπιλικών Αετός, Ιέραξ, Πάνθηρ, οι ομογενείς επεφύλαξαν ενθουσιώδη υποδοχήν.»

Έτσι ανήγγειλαν οι εφημερίδες το ιστορικό γεγονός της κατάπλευσης του θωρηκτού, στη Κωνσταντινούπολη, όπου υψώνει την ελληνική σημαία, ως μια από τις νικήτριες δυνάμεις με την ηττημένη Τουρκία να συνθηκολογεί (Οκτώβριος 1918).  Η στιγμή όπου σημαιοστολισμένο περνά μπροστά από την Αγία Σοφία, αποθανατίστηκε σε πίνακα του Λυκούργου Κογεβίνα.

Συνδεδεμένο άρρηκτα με την ιστορία του Έθνους, το θωρακισμένο – καταδρομικό «Γεώργιος Αβέρωφ» συνιστά τη δόξα του Πολεμικού μας Ναυτικού. Κατασκευάστηκε στο Λιβόρνο της Ιταλίας (1910) για το ιταλικό ναυτικό, αποκτήθηκε όμως από το ελληνικό κράτος (1911) με το ποσό της προκαταβολής να προέρχεται από τη διαθήκη του Γεωργίου Αβέρωφ και το υπόλοιπο ποσό να έχει καλυφθεί από το Ταμείο Εθνικού Στόλου και από εράνους.

Οι Βαλκανικοί πόλεμοι του 1912-1913 αποτελούν τη πιο ένδοξη πολεμική περίοδο του πλοίου. Οι επιχειρησιακές δυνατότητες του νεότευκτου θωρηκτού , η ηγετική ικανότητα του Ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη και το υψηλό ηθικό του ελληνικού στόλου συνετέλεσαν στη δημιουργία ενός μύθου.

Το 1918, με την Ελλάδα στη πλευρά των νικητών του Α΄ Παγκοσμίου , η σημαία του πλοίου κυματίζει στο Βόσπορο, προκαλώντας τη συγκίνηση των Ελλήνων της Πόλης. Κατά τη μικρασιατική εκστρατεία, κάνει ένα θριαμβευτικό πλου, με επιβαίνοντα το βασιλιά Αλέξανδρο Α΄.

Μαζί με τον υπόλοιπο στόλο, μεταφέρει τα ελληνικά στρατεύματα στη γη της Ιωνίας, βοηθά με βομβαρδισμούς.  Θα επιφορτιστεί  όμως, σύντομα, με το θλιβερό καθήκον του επαναπατρισμού στρατευμάτων και ξεριζωμένων.

Στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, γίνεται εκ νέου, η ναυαρχίδα του πολεμικού στόλου. Τη Μ. Πέμπτη 1941, αψηφώντας την εντολή για αυτοβύθιση του πλοίου, αποπλέει κρυφά προς την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου.   Τέσσερα χρόνια αργότερα, επιστρέφει με επιβάτη  την εξόριστη ελληνική κυβέρνηση. Λίγο αργότερα, συμμετέχει στις εκδηλώσεις ενσωμάτωσης των Δωδεκανήσων στο Ελληνικό κράτος.

Το 1952, γηραιό πλέον, παροπλίζεται στο Πόρο.  Χρειάστηκαν τρεις δεκαετίες με δωρεές για να αποκατασταθεί.  Σήμερα, ως ζωντανό κειμήλιο, το πλωτό αυτό μουσείο -σύμβολο του ηρωισμού των Ελλήνων, είναι ανοιχτό για το κοινό.

Το Θωρηκτό Αβέρωφ στη Κωνσταντινούπολη 1918, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Ελαιογραφία του Λυκούργου Κογεβίνα

Το Θωρηκτό Αβέρωφ στην Κωνσταντινούπολη, Αιμίλιου Προσαλέντη.

Φωτογραφία της οικογένειας Ζαφείρη, της οποίας το βρέφος βαπτίστηκε επί του θωρηκτού.

Το θωρηκτό Αβέρωφ πλέει στο Βόσπορο θριαμβευτικά σημαιοστολισμένο,  μπροστά από την Αγία Σοφία, με προορισμό την Σμύρνη.   Στο πλοίο επέβαινε ο βασιλιάς Αλέξανδρος ο Α’, ελαιογραφία Λυκούργου Κογεβίνα.

Το θωρηκτό Αβέρωφ στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.