Ιωάννης Καποδίστριας – Ρωξάνδρα Στούρτζα

- «Είσαι ο μοναδικός Άνδρας, που αγάπησα βαθιά και αιώνια.»

- «Δεν πρόκειται να παντρευτώ ποτέ.  Αφού δεν ημπόρεσα να παντρευτώ εσένα που αγαπούσα.  Μην με ξεχνάς ποτέ στις προσευχές σου τις έχω ανάγκη».

Ο Ι. Καποδίστριας, ο μοναχικός άνδρας, ο Κυβερνήτης, ο Σταυροφόρος της παιδείας, ο γιατρός των φτωχών αναγκάστηκε να απαρνηθεί την μοναδική γυναίκα που αγάπησε, κυρίως λόγω της προσήλωσής του στην Ελληνική υπόθεση, όπως και εξηγεί στην αλληλογραφία του προς τον πατέρα του.

Την γνώρισε, ως νέος διπλωμάτης του ΥΠΕΞ  της Ρωσίας, στην αυλή του τσάρου και εκείνη εικοσάχρονη κυρία επί των τιμών της αυτοκράτειρας. Γεννημένη στο Φανάρι της Κωνσταντινούπολης, η Ρωξάντρα με την οικογένειά της, σύντομα εγκαταστάθηκε στην Αγία Πετρούπολη.

Μέσα σε τρία χρόνια, η φιλία μετατράπηκε σε έρωτα, ανολοκλήρωτο έρωτα, ο οποίος παρέμεινε κρυφός και μας αποκαλύφθηκε μέσα από τα γράμματα της Ρωξάντρας, χαμένα κάπου στα Ρωσικά αρχεία, από την Ελένη Κούκκου. 

Ο Καποδίστριας βαθιά ερωτευμένος μαζί της, χρειαζόταν την Ρωξάντρα να σταθεί πλάι του στο «Γολγοθά» που ανέβαινε, όπως ο ίδιος γράφει στα γράμματά του.  Δεν ήθελε όμως, να την βάλει σε κίνδυνο.  «Πως να την φέρω στην Ελλάδα», αναρωτιόταν.  Έτσι απαρνήθηκε την μοναδική γυναίκα που αγάπησε.  Μετά τον γάμο της με έναν κόμη, ο Καποδίστριας είχε κάνει ειδική παραγγελία αυτό το δακτυλίδι, που παρίστανε μία πεταλούδα να καίγεται στις φλόγες και συμβόλιζε τον ανεκπλήρωτο ερωτά τους.  Η Ρωξάνδρα δεν το αποχωρίστηκε ποτέ.  Πιστή απόδοσή του, από τον Ηλία Λαλαούνη, Βρίσκεται στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο της Αθήνας.

Προτάσεις:

• «Το πικρό ποτήρι», Λένα Διβάνη, Εκδόσεις Πατάκη.
• «Ιωάννης Καποδίστριας – Ρωξάντρα Στούρτζα», Ελένη Κούκκου, Εκδόσεις Εστία